#52: Een burnout is geen depressie
Wat de “gewoone mensch” vaak niet snapt, is het verschil tussen burnout en depressie. Als je met een burnout op de bank ligt te trillen en te huilen denken familie, vrienden of buren vaak dat je depressief bent.
Maar nee, een depressie is iets HEEL ANDERS. Het geeft een enorm gevoel van onbegrip als mensen denken dat je depressief bent, terwijl je dat niet bent. Ik hoor tijdens mijn burnout regelmatig het woord depressie vallen, zoals “ja, je hoort het vaak hè, een collega van mij had ook een depressie”.
(Over depressie zelf is overigens ook een hoop onbegrip. Men denkt dat dat je even op vakantie moet en dat het dan wel weer over gaat. Maar nee, dan bedoelt men eigenlijk “gedeprimeerd zijn”. Depressie is een zeer ernstige ziekte, maar daarover moet iemand anders maar iets bloggen.)
Ik wil wel maar ik kán niet
Al die troostende woorden zijn lief bedoeld, maar geeft mij onmiddellijk weer het gevoel:“daar is weer iemand die denkt dat ik depressief ben”. Dus hierbij een eenvoudige vergelijking, die ik min of meer heb gejat van de Stichting Burnout.
Deze informatie is belangrijk, omdat zelfs bedrijfs- huis- en/of verzekeringsartsen het verschil soms niet eens zien. Als je zelf twijfelt, zal je na het lezen van de verschillen misschien duidelijker kunnen zeggen of je een burnout hebt, een depressie, of allebei.
In het kort: bij een burnout kán je niks meer, bij een depressie wíl je niks meer.
In het lang: hieronder volgen de belangrijkste verschillen tussen burnout en depressie. Let wel: iemand kan natuurlijk een depressie hebben tegelijkertijd met een burnout, en dat maakt het soms moeilijk om de verschillen te zien.
1. de oorzaak
Een burnout wordt veroorzaakt door langdurig stress te hebben ervaren en te veel energie te hebben verbruikt, zonder voldoende rust en herstel.
Depressie is een stemmingsstoornis waarbij men niet kan aangeven waardoor deze veroorzaakt is.
2. lichamelijke klachten
In geval van een burnout is er een veelheid aan vreemde of onverklaarbare lichamelijke klachten die het functioneren onmogelijk maken. Van duizelingen tot fysieke pijnen, het is een eindeloze lijst.
Bij een depressie is er geen sprake van lichamelijke klachten. (Men kan natuurlijk best wel lichamelijke klachten hebben maar die zijn niet gerelateerd aan de depressie).
3. afhankelijkheid van de (leef)situatie
Bij een burnout is de energiehuishouding in het lichaam van slag doordat de patiënt een uitputtingsslag heeft verloren in zijn leven. Verander de situatie (bijvoorbeeld door ander werk, andere relatie, wegnemen van stressfactoren) en men kan weer herstellen.
Bij een depressie bevindt de aandoening zich binnen in de patiënt. Een verandering van de situatie zal niets helpen.
4. plezier hebben
Iemand met een burnout kan plezier hebben, bijvoorbeeld wanneer de omgeving verandert (iets leuks doen of ergens heen gaan). Zolang er energie voor is en het niet te lang duurt is plezier maken geen enkel probleem. Daglicht en zonneschijn vormen geen probleem.
In het geval van een depressie is het vrijwel onmogelijk om plezier te voelen. Nadenken over iets leuks verbetert de stemming niet en iets leuks doen ook niet. Men kan zelfs een hekel hebben aan daglicht en zonneschijn.
5. humor en grappen
Lachen en grapjes maken is prima mogelijk met een burnout en je bent in staat om daarvan te genieten. (Daarom denken anderen vaak ook dat het wel meevalt.) Bij een depressie begrijp je eigenlijk niet waarom er gelachen wordt, bijvoorbeeld als iemand een grap maakt.
6. motoriek
Men kan trillerig of onzeker zijn in de motoriek, maar bewegingen zijn niet vertraagd wanneer het een burnout betreft. Bij een depressie beweegt men veel minder of zijn bewegingen zeer langzaam.
7. zelfdoding
Iemand met een burnout kan best af en toe een suïcidale gedachte hebben, maar heeft een sterke wens om te herstellen en gezond verder te leven. Iemand met een depressie wil van het innerlijke lijden af en denkt regelmatig, zo niet dagelijks, aan zelfdoding.
foto: © 2018 kakikhebeenburnout.nl
8. hoe het voelt
Je voelt je uitgeput, nerveus en angstig als je een burnout hebt en je wil graag dat dat over gaat en dat je een beter gevoel krijgt. Bij een depressie voel je je zwart van binnen en wil je eigenlijk liever helemaal niets meer voelen.
9. zin van het leven
Bij een burnout ziet men doelen en zingeving voor het leven, die alleen helaas verstoord zijn door uitputting en lichamelijke malaise. Bij een depressie voelt het leven betekenisloos en waardeloos.
10. lichamelijke aspecten
Bij een burnout wordt er geen rol gespeeld door specifieke neurotransmitters in de hersenen. De hormoonhuishouding en het stress-systeem zijn van slag. Er is sprake van een energietekort en de weerstand is verminderd.
Bij een depressie is er een tekort aan de neurotransmitter serotonine en is de schildklier van slag die verantwoordelijk is voor het serotonine-gehalte. Er is géén verminderde weerstand of energietekort.
11. bereidheid om iets te doen
Heb je een burnout en anderen willen iets met je doen dan ben je daartoe bereid, alleen heb er vaak de energie niet voor. Heb je een depressie, dan heb je hier geen interesse in; je wil hoogstens een tijdje naast een geliefde zitten zonder verder iets te zeggen.
12. discussiëren
Iemand met een burnout is bereid om te discussiëren met iemand anders over allerlei onderwerpen, maar wil wel snel stoppen om rust te nemen. Iemand met een depressie wil maar over één ding praten: hoe slecht hij/zij zich voelt, zonder daarover gecorrigeerd te worden.
13. antidepressiva
Antidepressieve medicijnen helpen niet om een burnout op te lossen. Ze verbeteren misschien de stemming of verminderen angsten, maar ze genezen de verstoorde energiebalans en hormoonhuishouding niet.
Bij een depressie zullen antidepressiva helpen om de patiënt te activeren waardoor de kijk op de toekomst verbetert en de depressie mogelijk kan oplossen of verminderen.
14. behandeling
Cognitieve gedragstherapie helpt bij een burnout niet om de burnout te genezen. (Het kan wel helpen om een toekomstige burnout te kunnen voorkomen.) Een burnout moet behandeld worden door rust te nemen en stressoren weg te nemen. Lichaamsbeweging en rust moeten afwisselend worden gebruikt om de balans tussen het sympatische (stress) en parasympathische (rust en herstel) deel van het cenrale zenuwstelsel weer terug te krijgen.
Bij een depressie werkt cognitieve gedragstherapie goed om negatieve gedachten weg te nemen en de patiënt te activeren. Hierdoor kan men betere verwachtingen van zichzelf krijgen en daarop minder negatief reageren. Met ondersteuning van antidepressiva kan men er in slagen om de patiënt te behandelen.
Een burnout is dus geen depressie. En zeg alsjeblieft niet tegen iemand met een burnout:“ja, ik was laatst ook depressief, ik begrijp je helemaal.”
Volgende keer
Volgende keer vertel ik hoe ik onwel word van onder andere Diclofenac.