#94: Precies drie jaar burnout
Eind september 2019. Precies drie jaar burnout. Ik stortte destijds in, in Duitsland waar ik op vakantie was (zie blog #07). Mijn hele leven ging op zijn kop.
Ik heb na vijf maanden thuis zitten geprobeerd om mijn oude baan te hervatten, maar dat eindigde in een complete, nog ergere instorting (zie blog #17). Mijn baan raakte ik daarna kwijt omdat het contract niet verlengd werd. En daarmee was het eerste jaar voorbij, en ik was weer terug bij af.
Ik kreeg door toeval een vriendin, maar dat was te zwaar voor me en het ging na een jaar uit (zie blog #24). Ook werd mijn vader steeds dementer en hij overleed uiteindelijk (zie blog #45). Op dat moment was ik zo’n beetje twee jaar verder, en kon misschien eindelijk de rust eens in mijn leven terugkeren?
Behandelingen
Ik heb werkelijk alles gedaan dat ik kon bedenken. Het eerste jaar bij een psycholoog viel zwaar tegen. Ik werd niet behandeld maar alleen maar aan de praat gehouden terwijl ik eeuwig op de wachtlijst stond voor een autisme onderzoek. Ik bleek geen autisme te hebben (zie blog #19) en stapte daarna over naar een betere psycholoog.
Die wist wél van alles uit te leggen over hoe de burnout zou gaan verlopen én had ook het uitgangspunt dat een burnout vooral een lichamelijke verstoring is en niet een geestelijke, maar gaf geen gerichte behandeling voor het oplossen ervan. Uiteindelijk kwam ik na meer dan twee jaar bij mijn huidige psycholoog, waarover ik tevreden ben en die me een behandeling geeft om zowel de burnout aan te pakken als zaken uit het verleden op te ruimen.
Ondertussen deed ik yoga, haptonomie, fysiotherapie, mindfulness, shiatsu, ademhalingsoefeningen, ontspanningsoefeningen, en deed ik sessies bij een persoonlijke coach om te leren voor mezelf te kiezen. Ik deed zes maanden CSR-coaching en deed rustig aan. Wandelen, fietsen, zwemmen, uitrusten, thee drinken, niet werken, prikkels vermijden. Geen horloge om, geen klok in de slaapkamer. Niet naar drukke omgevingen gaan. En ik las talloze boeken en websites over burnout. En dan nog voeding, gezond eten, maar ook wel soms jezelf verwennen. En supplementen nemen natuurlijk. Extra magnesium, vitamine D, foliumzuur, Omega 3. Proberen te ontspannen met valeriaan, CBD olie.
Mijn ervaring bij al deze dingen is: je bent duizenden euro’s verder, maar het helpt allemaal geen fuck.
Dat wordt overigens ook bevestigd door hoogleraar Wilmar Schaufeli, dé expert op het gebied van burnout in Nederland. Er is namelijk geen enkel wetenschappelijk bewijs dat burnout behandelingen, coaching of trainingen je sneller genezen dan wanneer je niks doet. De meeste dingen zijn best prettig of leuk of goed voor je in het algemeen, maar je geneest er geen burnout mee. Je kan er best baat bij hebben. maar er is in elk geval nooit aangetoond dat het feit dat het na een tijdje beter met je gaat ook een direct gevolg is van die “behandelingen”.
Het enige dat (naar mijn inzicht) helpt is extra slapen en rust nemen, stressfactoren uit je leven verwijderen, alles wat “moet” achter je laten, gezond eten, geen alcohol, geen cafeïne, en geen nicotine. Accepteren dat je ziek bent en dat je leven drastisch gaat veranderen, en dan afwachten.
Ik liet ook bloedonderzoek doen en diverse andere lichamelijke tests om te kijken of ik niet toevallig iets anders heb, maar nee, ik heb niks. Geen tekorten, geen aandoeningen, geen ziektes, een prima bloeddruk, prima hart, prima hoor, alles prima. Ook hanteerde ik een vast dagschema. Vaste tijden voor eten, slapen, wandelen, fietsen, in de natuur zijn, boodschappen, een beetje werk doen op de computer. Bouwpakketjes maken, schilderen, slome dingen doen, middagdutjes.
Ik veranderde veel dingen in mijn leven. Stressvolle zaken gingen de deur uit. Ik verving spullen die onprettig of kapot waren. Ik deed klusjes aan mijn huis, kocht nieuwe meubelen. Ik verbrandde schepen. Ik accepteerde mijn ziek zijn, en probeerde me over te geven aan de grilligheid van de klachten en mijn emoties.
Ook begon ik met een flink beleid van zuinig aan doen. Ik slaagde er in om maar liefst 600 euro per maand te besparen op mijn uitgaven. Daarmee kwam er rust in mijn financiele situatie. Ik heb geen schulden, behalve mijn hypotheek, maar ik heb meer dan een ton overwaarde op mijn huis.
En ik nam rust. Niet de zogenaamde rust die “gezonde” mensen nemen, nee, geen radio, geen TV, geen smartphone, geen internet. Ogen dicht, en op de bank liggen, of ik nou wilde of niet. Het is nog best hard werken dus, een burnout hebben terwijl je niet werkt.
foto: © 2019 kakikhebeenburnout.nl
De verbeteringen
De klachten zijn wel flink verminderd de afgelopen drie jaar. Om enkele voorbeelden te noemen:
De gespannen spieren, het trillen en de nervositeit waren 24 uur per dag aanwezig, deze zijn nu sterk verminderd. Ik merk nog wel een verhoogde spanning en een vorm van trillen over mijn hele lichaam, maar dat merk ik alleen als ik met mijn ogen dicht ga liggen gedurende een minuutje of 20. De spanning is dus niet meer zo overheersend dat ik er gek van word. Het keiharde bonken en bonzen van mijn hoofd, dat dag en nacht doorging, is ook weg en het is nu een zwaar, vermoeid hoofd geworden met een lichte bons op het ritme van mijn hartslag.
Ik kan activiteiten langer volhouden. Kon ik in het begin maximaal 10 minuten rondlopen en niet eens boodschappen doen, kan ik nu wel een uur lang autorijden, wandelen of een gesprek voeren. Mijn uithoudingsvermogen ging omhoog: een rondje fietsen van 15 minuten was nauwelijks haalbaar, maar nu is 45 minuten fietsen in de duinen, inclusief flinke hellingen op, best te doen.
Mijn concentratie, bijvoorbeeld bij lezen of een documentaire kijken, ging van 5 minuten naar anderhalf uur. Het niet kunnen nadenken, het niet kunnen uitvoeren van procedures zoals koken, is beter geworden. Ik kook weer regelmatig, maar dan wel simpele dingen. En ik kan het ook wel weer aardig volgen als ik een klein klusje doe zoals een kadootje inpakken..
Het voelen van geluiden en lichtflitsen, als steken in mijn hoofd, is nagenoeg weg. Alleen onverwachte knallen of schrikreacties voel ik nog in mijn hoofd als een elektrische schok. De paniekklachten zijn weg, de angsten zijn sterk verminderd. Ik kan weer bijna altijd slapen zonder valium (Diazepam).
De angst voor winkels en plekken met veel mensen is nog wel aanwezig, evenals de dronkenheid, duizelingen en een rotgevoel in mijn hoofd. De flitsen en steken in mijn hoofd zijn wel veel minder erg en komen veel minder vaak voor. De ene keer loop ik lachend door een drukke Albert Heijn, de andere keer krijg een gevoel dat ik ga flauwvallen en dat ik weg moet vluchten naar mijn veilige huis.
De tintelingen en spiersamentrekkingen in mijn benen, armen, vingers en handen zijn weg, en ik ben bijna nooit meer zomaar zonder reden supernerveus en trillerig in de avonden of de ochtenden.
Ik huil minder, maar nog wel meerdere malen per week. De grote dingen des levens lijken langzaam verwerkt te worden. Ik droom nog steeds vaak en heftig, maar niet meer zodanig dat ik elke nacht huilend of verward wakker word.
Terugvallen, of “mini burnoutjes” zoals ik ze noem, komen nog wel eens per maand voor. Dan krijg ik vanuit het niets opeens lichamelijke angsten zoals flinke hartkloppingen en een gevoel van flauwvallen en kortademingheid. Ik begin dan te huilen en heb daar vaak wanhoopsgedachten bij (heel af en toe suïcidale gedachten). Na 5-20 minuten neemt het dan weer af en ben ik nog wel een uurtje best van streek, heel moe en heb ik een loodzwaar hoofd.
Bij zo’n terugval gaat mijn herstel sneller: 2-3 dagen in plaats van 10-14 dagen voordat ik weer een beetje terug ben waar ik was.
Wat ik weer kan
Ik kan weer computeren, twee keer 50 minuten met een pauze van 10 minuten er tussen. Maar als ik meer doe stort ik weer in. Ik ben vaker assertief en durf iets meer te doen of te proberen.
Ik kan wat later naar bed gaan (±20:00), en bij sociale activiteiten zoals een verjaardag of een gesprek met een vriend of vriendin stort ik niet altijd meer meteen na afloop in.
Het huishouden, administratie, dingen regelen gaat allemaal best goed, maar als ik daarvan te veel achter elkaar doe gaat het weer fout. Soms voelt het alsof ik ook wel weer zou kunnen gaan werken, misschien een uurtje af en toe, maar als ik actief stappen neem om iets te zoeken, of een reïntegratie te gaan plannen, komen de angsten en duizelingen weer keihard terug.
Ik kan best naar de kapper of een andere korte activiteit doen (maximaal 30 minuten) waar veel mensen zijn en muziek en geklets is, maar in de uren erna ben ik nog flink van streek. Naar horeca of een sporthal gaan zou ik wel kunnen overleven, maar lijkt me nog steeds veeeeeeeeel te druk. Ik ben er bang voor.
Een afspraak waarbij ik 45 minuten met de auto moet, 45 minuten moet kletsen, en 45 minuten terugrijden gaat wel aardig, maar ik ben erna wel kapot en duizelig en moet soms huilen. Het duurt wel een paar uur voordat ik dan weer wat normaler word.
Nog een jaartje dan maar?
Al met al schat ik dat ik zo’n beetje 60% hersteld ben. Ik kan van alles nog niet, ben nog altijd uitgeput en moe zodra ik wakker word, en mijn kop doet nog steeds duizelig en moeilijk, ongeacht de situatie of activiteit.
Mijn gevoel zegt dat ik nog wel een jaartje nodig heb. Ik heb meerdere malen gedacht dat ik er nooit zou komen. Maar nu gloort er wel enig licht aan de horizon. De horizon is nog ver weg, maar ik ben in elk geval niet meer in de hel die ik in blog #01 beschreef.
Ik hoop dat ik tot ten minste 80% kan genezen. Het hoeft van mij echt geen 100% te zijn. Ik hoef mijn oude ik niet terug. Ik hoef niet meer fulltime te werken. Ik hoef niet meer rijk te zijn. Ik hoef geen carrière meer.
Ik wil gewoon van dat duizelige, angstige rothoofd af, en dat ik niet meer zo moe ben. Dat is al genoeg. Dat ik niks kan onthouden en me slecht kan concentreren, prima. Dat ik vaak moet huilen? Geen probleem!
En dan word ik bijvoorbeeld hulpje van de boswachter om wat te verdienen terwijl ik lekker buiten ben, in weer en wind. Een vrouw en kinderen? Wil ik graag maar ik ben wel bang, zo bang dat dat te veel voor me is. Dus voorlopig maar even niet. Ik zal me eerst richten op weer eens op vakantie gaan, naar de bergen gaan.
Dat is mijn droom. Dat ik weer naar de bergen kan gaan. Met mijn liefste vrienden. En dat gaat vast wel weer komen, misschien over een jaar, misschien over twee jaar, maar het gaat weer komen.
Volgende keer
Volgende keer realiseer ik me dat ik niet meer de oude word.